De afgelopen tijd krijgen we veel vragen van familie en naastbetrokkenen over de gang van zaken rondom het coronavirus. Het is logisch dat die vragen bestaan. Het is een bijzondere tijd die vraagt om een andere invulling van de zorg, soms is de zorg tijdelijk stop gezet of wordt het op een andere manier aangeboden. Daardoor ontstaat er soms twijfel, onduidelijkheden en vragen. Soms merken we dat er bij naasten een vraagverlegenheid aanwezig is, een schroom om te bellen. Vaak omdat men de gedachte heeft dat de hulpverleners het erg druk hebben. Schroom zeker niet en zoek contact als u hieraan behoefte heeft!
Als familielid of naastbetrokkene draagt u vaak veel zorg mee. Dat is soms best zwaar en hoe langer de zorg duurt, hoe zwaarder de belasting kan worden. Voorbeelden van het ervaren van veel belasting zijn:
- Zorg kost veel energie, tijd en ook geld. Het kan veel vragen van een naaste. Soms ontstaat het gevoel dat u altijd beschikbaar moet zijn en dat kan een zware last worden.
- Contact onderhouden met uw zieke naaste kan moeilijk zijn. Uw naaste trekt zich misschien terug, vertelt weinig of is boos, agressief of achterdochtig. Hierdoor heeft u misschien het gevoel dat u maar beter kunt zwijgen om conflicten te voorkomen of om te voorkomen dat het contact verbroken wordt.
- Zorgen voor de toekomst spelen ook vaak een rol. Vragen als: ‘wie gaat er voor mijn kind of partner zorgen als ik het niet meer kan’?’ of ‘hoe moet ik het volhouden?’. Dit kan leiden tot piekeren en stress. Een gevoel van machteloosheid speelt hierin ook vaak een rol.
- De emotionele belasting kan erg zwaar zijn. Veel familieleden van mensen met psychische problemen ervaren schuldgevoel, boosheid, verdriet, onmacht, rouw, teleurstelling. Het aanvaarden van de ziekte is een rouwproces, het bijstellen van je levensverwachtingen en plannen.
Klachten die kunnen ontstaan naar aanleiding van een langdurige zware belasting kun je onderverdelen in lichamelijke klachten (langdurig moe, hoofdpijn, misselijkheid, hartkloppingen), mentale klachten (emotioneel, piekeren, slechte concentratie, somberheid, schaamte, angstig) en sociale problemen (geen zin om dingen te ondernemen, financiële problemen of problemen op het werk).
Tip voor naasten in het contact met de cliënt:
- Probeer met elkaar in contact te blijven, praat met elkaar of bel (videobellen) of mail
- Probeer aan te sluiten bij de behoeften van je familielid
- Respecteer iemands grenzen
- Probeer te zorgen voor veiligheid, structuur en houvast.
Tips voor jezelf als naaste:
- Sta stil bij de situatie, luister naar je gedachten en je gevoelens
- Deel je gedachten en gevoelens met anderen
- Cijfer jezelf niet weg, stel grenzen
- Doe activiteiten die ontspanning en plezier geven
- Zoek hulp als je daar behoefte aan hebt (naasten, lotgenoten, hulpverleners)
- Accepteer aangeboden hulp
- Onderhoud je sociale netwerk
- Wees realistisch in de huidige situatie en de situatie van uw naaste
- Zorg voor uw veiligheid en anderen in uw buurt; bijvoorbeeld de kinderen
- Als er kinderen in de buurt zijn; praat met ze over de situatie en geef uitleg
- Luister naar de kinderen, naar hun gevoelens en gedachten
- Zorg dat de kinderen soms ergens terecht kunnen. Haal ze even uit de spanning.
- Blijf in contact met de behandelaar of afdeling van uw naaste. Als u vragen heeft, bel ons gerust. Al onze adressen en telefoonnummers vind je op de website van Emergis bij locaties.
- In verband met het coronavirus heeft Emergis een telefonische hulplijn voor iedereen die behoefte heeft aan contact. Over grote of kleine zorgen. Het team achter dit telefoonnummer wordt gevormd door preventiemedewerkers van Emergis in nauwe samenwerking met de ervaringswerkers en enkele vrijwilligers. Emergis telefoonlijn via 0113 26 70 80 (maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 21.00 uur).
- De familievertrouwenspersoon
- De familieraad
- KOPP/KVO cursussen
- Lotgenotengroepen
- Psychiatrie in de familie, cursus voor naastbetrokkenen
- Mantelzorgondersteuning